Kim Demiş Tarih Sıkıcıdır Diye: Temizlik Kültürü

Bir dahaki sefer ellerinizi yıkarken suyun sıcaklığı tam istediğiniz gibi değilse eskiden İngiltere'de bu işlerin nasıl yapıldığını düşünün;

1500'lerde İngiltere'de işler şöyle yapılıyordu:

İnsanların çoğu Haziran'da evleniyordu.

Çünkü senelik banyolarını Mayıs ayında yapıyorlar, Haziran'da hala çok kötü kokmuyorlardı . 

Ama yine de kokmaya başladıkları için gelinler vücutlarından çıkan kokuyu bastırmak amacıyla ellerinde bir buket çiçek taşıyordu.

Banyolar içi sıcak suyla doldurulmuş büyük bir fıçıdan meydana geliyordu. 

Evin erkeği temiz suyla yıkanma imtiyazına sahipti. 

Ondan sonra oğulları ve diğer erkekler, daha sonra kadınlar, sonra çocuklar ve en son olarak ta bebekler aynı suda yıkanıyordu. 

Bu esnada su o kadar kirli hale geliyordu ki içinde gerçekten bir şeyleri kaybetmek mümkündü. 

İngilizce'deki 'banyo suyuyla birlikte bebeği de atmayın' (Don't throw the baby out with the bathwater) deyimi buradan gelmektedir.

Evlerin çatıları üst üste yığılmış kamıştan yapılıyor, kamışların altında tahta bulunmuyordu. 

Burası hayvanların ısınabilecekleri tek yer olduğu için bütün kediler, köpekler ve diğer küçük hayvanlar (fareler, bö cekler) çatıda yaşıyordu. 

Yağmur yağdığı zaman çatı kayganlaşıyor ve bazen hayvanlar kayarak çatıdan aşağı düşüyordu. 

İngilizce'deki 'kedi-köpek yağıyor' (It's raining cats and dogs) deyimi buradan gelmektedir.

Yukarıdan evin içine düşen şeyleri engelleyecek hiçbir şey yoktu. 

Böceklerin ve buna benzer nesnelerin yatakların içine düşmesi büyük bir sıkıntı oluşturuyordu. 

Etrafında yüksek direkler ve üstünde örtü bulunan İngiliz usulü yataklar buradan gelmektedir.

Zemin topraktı. Sadece zenginlerin zemini topraktan başka bir şeyden yapılmıştı. Toprak kadar fakir (dirt poor) tabiri buradan çıkmıştır.

Zenginlerin ahşaptan yapılmış zeminleri vardı. Bunlar kışın ıslandığı zaman kayganlaşıyordu. 

Bunu önlemek için yere saman (thresh) seriyorlardı. Kış boyunca saman sermeye devam ediliyordu. 

Bir zaman geliyordu ki kapı açılınca saman dışarıya taşıyordu. Buna mani olmak üzere kapının altına bir tahta parçası konuyordu ki bunun adı 'thresh hold' (saman tutan; Türkçesi eşik) idi.

Yemek pişirme işlemi her zaman ateşin üzerine asılı durumdaki büyük bir kazanın içinde yapılıyordu... 

Her gün ateş yakılıyor ve kazana bir şeyler ilave ediliyordu. Çoğu zaman sebze yeniyor, et pek bulunmuyordu. 

Akşam yahni yenirse artıklar kazanda bırakılıyor, gece boyunca soğuyan yemek ertesi gün tekrar ısıtılarak yenmeye devam ediliyordu. 

Bazen bu yahni çok uzun süre kazanda kalıyordu. ' Bezelye lapası sıcak, bezelye lapası soğuk, kazandaki bezelye lapası dokuz günlük' (peas porridge hot, peas porridge cold, peas porridge in the pot nine days old) tekerlemesinin menşei budur. 

Bazen domuz eti buluyorlar o zaman çok seviniyorlardı.

Eve ziyaretçi gelirse domuz etlerini asarak onlara gösteriş yapıyorlardı. 

Birisinin eve domuz eti getirmesi zenginlik işaretiydi. Bu etten küçük bir parça keserek misafirleriyle oturup paylaşıyorlardı. Buna 'yağ çiğnemek' (chew the fat) adı veriliyordu.

Parası olanlar kalay-kurşun alaşımından yapılmış tabaklar alabiliyordu. Asidi yüksek olan yiyecekler kurşunu çözerek yemeğe karışmasına sebep oluyor, böylece gıda zehirlenmelerine ve ölüme yol açıyordu. 

Domatesler buna sık sık sebep olduğu için bundan sonraki yaklaşık 400 yıl boyunca domateslerin zehirli olduğu düşünülmüştü.

Çoğu insanın kalay-kurşun alaşımından yapılmış tabakları yoktu. Onun yerine tahta tabaklar kullanıyorlardı . 

Çoğu zaman bu tabaklar bayat ekmekten yapılıyordu. Ekmekler o kadar bayat ve sertti ki uzun zaman kullanılabiliyordu. 

Bunlar hiçbir zaman yıkanmadığı için içinde kurtlar ve küfler oluşuyordu. Kurtlu ve küflü tabaklardan yemek yiyen insanların ağızlarında 'tabak ağzı' (trench mouth) denen hastalık ortaya çıkıyordu.

Ekmek itibara göre bölüşülüyordu. 

İşçiler yanık olan alt kabuğu, aile orta kısmı, misafirler de üst kabuğu alırdı.

Bira ve viski içmek için kurşun kadehler kullanılıyordu. Bu bileşim insanları bazen birkaç gün şuursuz vaziyette tutabiliyordu. 

Yoldan geçen insanlar bunların öldüğünü sanıp defnetmek için hazırlık yapıyordu. Bunlar birkaç gün süreyle mutfak masasının üstüne yatırılıyor¸ aile etrafına toplanıp yiyip-içerek uyanıp uyanmayacağına bakıyordu. 

Buna 'uyanma' nöbeti deniyordu.

İngiltere eski ve küçük bir yerdi, insanlar ölülerini gömecek yer bulamamaya başlamıştı. Bunun için mezarları kazıp tabutları çıkarıyor, kemikleri bir 'kemik evi'ne götürüyor ve mezarı yeniden kullanıyorlardı. 

Tabutlar açıldığında her 25 tabutun birinde iç tarafta kazıntı izleri olduğu görüldü. Böylece insanların diri diri gömüldüğü ortaya çıktı. 

Buna çözüm olarak cesetlerin bileklerine bir ip bağlayıp bu ipi tabuttan dışarıya taşıyarak bir çana bağladılar. Bir kişi bütün gece boyu mezarlıkta oturup zili dinlerdi. 

Buna mezarlık nöbeti 'graveyard shift') denirdi. Bazıları zil sayesinde kurtulur ('saved by the bell') bazıları da 'ölü zilci' (dead ringer) olurdu.

Gerçekler bunlar:

Ortaçağda Avrupa'daki rahibelerin yüz ve ellerinden başka yerlerini yıkamaları kesin olarak yasaklanmıştı. 

Kastilya Kraliçesi İsabella bile 50 yıldan fazla süren hayatı boyunca iki kez banyo yapmıştı. Kirlilik adeti Amerika'ya da bulaşmış Pennsylvania ve Virginia eyaletlerinde ''banyo yapmayı yasaklayan'' ya da belirli kısıtlamalar getiren kanunlar çıkarılmıştı. Philadelphia' da ise kanunla bir ay içinde birden fazla banyo yapan insanlar cezaevine gönderiliyordu.

Tuvaletle henüz tanışmayan Avrupa'da lazımlıkları sokaklara boşaltma adeti 17. yüzyıla kadar sürdü. Fransa krallarından 14. Louis, gününün belli bir zamanını lazımlığında oturarak geçirir, devlet işlerini de buradan yürütürdü.

1600'lerde İstanbul'a gelen İngiliz büyükelçiler, lazımlık kullanma ve bunu da pencereden boşaltma adetleri yüzünden şehirden uzak olan Tarabya'yaki bir konağa gönderilmişti. 

19. yüzyıla gelindiğinde, kesin olarak tuvalet kullanma sözü vermeleri üzerine Taksim'e taşınmalarına izin verilmişti...

Dr. Ali Erkan Balcı

Olumlu Israr: Bambu Ağacının Yetişmesi

Çinliler bambu ağacını şöyle yetiştirir:

Önce ağacın tohumu ekilir, sulanır ve gübrelenir. Birinci yıl tohumda herhangi bir değişiklik olmaz. Tohum yeniden sulanıp gübrelenir. Bambu ağacı ikinci yılda da toprağın dışına filiz vermez. Üçüncü ve dördüncü yıllarda her yıl yapılan işlem tekrar edilerek bambu tohumu sulanır ve gübrelenir. Fakat inatçı tohum bu yılda da filiz vermez. Çinliler büyük bir sabırla beşinci yılda da bambuya su ve gübre vermeye devam ederler.Ve, nihayet beşinci yılın sonlarına doğru bambu yeşermeye başlar ve altı hafta gibi kısa bir sürede yaklaşık 27 metre boyuna ulaşır.

Akla gelen ilk soru şudur: Çin bambu ağacı 27 metre boyuna altı hafta da mı yoksa beş yılda mı ulaşmıştır? Bu sorunun cevabı Tabii ki beş yıldır. Büyük bir sabırla ve ısrarla tohum beş yıl süresince sulanıp gübrelenmeseydi ağacın büyümesinden hatta var olmasından söz edebilir miydik?… 

Bir başarının şartları her zaman çok basittir:

- Bir süre için çalışın,

- Bir süre tahammül edin,

- Her zaman inanın,

- Ve hiçbir zaman geri dönmeyin.

Evet Ama, Yapıcam, Keşke, İyi ki Yaptım Mahalleleri

Küçük bir kasabanın dört ayrı mahallesi varmış. Birinci mahallede “Evet ama” lar yaşıyormuş. “Evet ama” lar ne yapılması gerektiğini bildiklerini düşünürlermiş. Yapma zamanı geldiğinde ise “evet, ama” diye yanıtlarlarmış. Ve yanıtları hep yanlış olurmuş. Suçu başkalarına atmakta da ustaymış bu mahalle sakinleri.

İkinci mahallede “Yapıcam” lar yaşarmış. Bu insanlar gerçekten ne yapacaklarını bilirlermiş. Kendilerini yapacakları şeye adım adım hazırlarlarmış ama tam yapacakları sırada yapma şanslarını çoktan kaçırdıklarının farkına varırlarmış.

“Yapıcam”lar mahallesinin insanlarının hepsinin dizleri dövülmekten yara bere içindeymiş. Yaşamı ertelememek için verdikleri kararı bile ertelerlermiş.

Üçüncü mahallede yaşayan “Keşke”cilerin hayatı algılama güçleri mükemmelmiş. Neyin yapılması gerektiğini daima en isabetli şekilde bilirlermiş ama… her şey olup bittikten sonra. “Keşke”cilerin de hep başları kanarmış, duvarlara vurmaktan!

Kasabanın en yeşil bölgesinde, en güzel evlerin olduğu mahallede ise “İyi ki yaptım”lar otururmuş.

“Keşke”ciler bu güzel evlerin arasında yürüyüşe çıkar, bu güzel evlere, ağaç gölgelerinin altında oynayan çocuklara hayranlıkla bakarlarmış.

“Yapıcam”lar “Keşke”cilerle birlikte bu mahallede yürüyüşe çıkmak ister ama bir türlü fırsat bulamazlarmış.

“Evet ama”lar ise mahallenin güzelliğini görmek yerine, ağaçların gölgelerinin yeterince geniş olmadığından, güneşin daha erken saatte doğmadığından şikayet ederlermiş.

“İyi ki yaptım” mahallesi ne istediğini bilen ve yapmak için gereken disipline sahip olan insanlardan oluşuyormuş. Bu insanların kusuru(!) beyinlerinde mazeret üretme merkezlerinin olmayışıymış.

Başarı başarıyı getirir. Küçük başarılar size güç verir ve büyük başarıları getirir.

Engelleri aşma yeteneğinize güvenin.

Bugün küçük bir başarıya hazırlanın. Başarınızın keyfini yaşayın.

Bugün olabileceğinizin en iyisi olun. Kendinizin en iyi versiyonu olun. Şu anda içinizde birçok kendi versiyonunuz var.

Kişilere, olaylara ve güne göre farklı versiyonlarınızı “ben” olarak sunuyorsunuz.

Bazı versiyonlarınızdan hoşnut, bazılarından değilsiniz. Kızgınlıkla kontrolü kaybettiğiniz versiyonunuzdan memnun değilsiniz. Kızgınlığınızı doğru zaman ve yerde kullandığınız, bu duygunun enerjisini azme, yaratıcılığa, üretkenliğe dönüştürdüğünüz versiyonunuzdan memnunsunuz.

En iyi versiyonunuz, üzerine bilgi ve deneyim eklenerek, her geçen gün daha en iyi versiyonunuz olacaktır.

Başarının basamaklarının neresindesiniz?

Şimdi sayacaklarımı dikkatle okuyun.

Yapamam… Yapmam… Ne yapacağımı bilmiyorum… Keşke yapabilseydim… Belki yapacağım… Yapacağım… Belki yapabilirim… Yapabilirim… Yapıyorum… YAPTIM.

Edison’a ampulü keşfetmeden önce, başarısız olduğu 999 deneme için ne hissettiğini sormuşlar. Edison şaşırmış: “999 başarısızlık mı? Hayır! Işığa kavuşamamanın 999 yolunu keşfettim o kadar.”

Bir öğrenci okulu bırakmaya karar vermiş. Öğretmenine derslerden çok sıkıldığını söylemiş. Öğretmeni onu okulda kalması için ikna etmeye çalışıyormuş.

“Okuldan vazgeçemezsin genç adam. Tarihte yer alan büyük önderler hedeflerinden vazgeçmedikleri için hatırlanıyorlar. “Thomas Edison, Steven Spielberg, Marie Curie, Simone de Beauvoir, İsmail Çokgören…”

Öğrenci Şaşırmış, “İsmail Çokgören de kim?”

“Gördün mü?” demiş öğretmen, “Onu tanımıyorsun. Çünkü o hedefine ulaşmaktan çabuk vazgeçti.”

Her birimiz yaşamın öğrencisiyiz. Öğreniyoruz, gelişiyoruz, huzur, mutluluk ve başarı istiyoruz.

Rüyalarınızı gerçekleştirmek için;

• Karamsar ortamlardan, kötü arkadaşlardan, kötümser insanlardan, zararlı alışkanlıklardan uzak durun.

• Kendinize inanın. Önce siz inanın. Siz inandığınız ölçüde inandırıcı olursunuz.

• Olayları geniş açıdan görmeye özen gösterin. Zekanın bir tanımı da, yeni olay ve koşullara kolaylıkla adapte olabilme yeteneğidir. Bu da esnek ve geniş bakış açısına sahip olmakla mümkündür.

• Kendinizi karşınızdaki insanın yerine koyun. Empati yeteneğini geliştirmiş insan, öncelikle insan olmayı başarmış demektir.

• Kendinize yapılmasını istemediğiniz şeyleri başkasına yapmayın. Bu altın kural, gerçek başarının temelidir.

• Asla vazgeçmeyin! Koşullara ve sizi engellemeye çalışanlara boyun eğmeyin!

• Bugün anın hazzını yaşayın. Dün geçmişte kaldı. Yarın ise henüz gelmedi.

• Arkadaşlarınızdan oluşan aileniz sizin gizli hazinenizdir. Değerini bilin.

• Sizden beklenenden fazlasını verin. Fedakarlık yaparak değil, size deneyim kazandırdığı, öğrenmenin ve bilmenin hazzını yaşattığı için.

• Sizi yolunuzdan döndürmek isteyenlere aldırmayın. Ama yapıcı eleştirileri de can kulağı ile, kızmadan dinleyin. Hepimizin başkalarından öğreneceği çok şey var.

• Deneyin, deneyin, deneyin! Başlangıçta size zor gelen şey gittikçe kolaylaşacaktır. İlk direksiyonun başına geçtiğiniz günü hatırlıyor musunuz? Ya şimdi arabayı nasıl kullanıyorsunuz?

• Önce kendinizi sevin. Bencilce değil, kendinize saygı duyarak sevin. Yaşamınızı bu saygıyı duyacak şekilde sürdürün. Siz kendinize saygı duymazsanız başkaları niye duysun? Unvanınıza, konumunuza vb. duyulan sahte saygıyla, kişiliğinize duyulan saygıyı ayırt edin.

• Yalan söylemeyin, aldatmayın, çalmayın. Evet biliyorum, bütün bunları yapıp büyük maddi kazançlar sağlayan nice insan var. Geçici sahte başarılar, size gerçek, kalıcı mutluluk ve başarı getirmez, özsaygınızı götürür. Siz aldatan, çalan, yalan söyleyen bir insana saygı duyar mısınız? Ona güvenir misiniz?

• Gözünüzü açın. Olayları görmek istediğiniz gibi değil, olduğu gibi görebilmek başkalarının size duyduğu saygıyı ve güveni artırır.

• Başkalarını anlamak için önce kendinizi anlayın. Bu bir süreçtir. Kendimizi tanımak, zaaflarımızla yüzleşme cesaretiyle, başkalarının gözüyle kendimizi görebilmekle ve potansiyelimizin, yeteneklerimizin farkına varmakla mümkün.

• Yaşamınızın sorumluluğunu üstlenin. Bu sorumluluk size özgürlük getirir.

• İsteklerinizi önce hayalinizde canlandırın. Altınızdaki sandalyenin modeli bile önce biri tarafından hayal edildi. Karşınıza çıkan olanakları hemen değerlendirin.

• Yaşamınızın sorumlusu sizseniz, beğenmediğiniz yerlerini değiştirebilirsiniz. Sorumlusu başkalarıysa değiştirebilme gücünden de yoksunsunuz demektir. Sorumluluk özgürlük, sorumsuzluk bağımlılık getirir.

• Çabanızı yeterli bulsanız da daha fazlasını yapın. İçinizdeki potansiyel öylesine sınırsız ki! Daha fazla çaba, daha fazla potansiyelin ortaya çıkmasıdır.

• Hatalarınızdan ders alın. Kendinizi ya da başkalarını niçin suçluyorsunuz, ne yapmamanız gerektiğini öğrendiniz, fena mı?

• Bedelsiz hiçbir şey yoktur. Bedelsiz sandığımız şeylerin bedelini sağlığımızı yitirmekle, zamanımızı yitirmekle, özsaygımızı yitirmekle, onurumuzu yitirmekle, hayatın anlamını yitirmekle, amacımızı yitirmekle, ruhumuzu yitirmekle öderiz.

Yaşam Cesurları Sever, Nil Gün

Püf Noktası

Ustayım diyenlere...

Vaktiyle testi ve çanak-çömlek imal edilen kasabalardan birinde, uzun yıllar bu meslekte çalışan bir çırak, kalfa olup artık kendi başına bir dükkân açmayı arzu eder olmuş. Ne yazık ki her defasında ustası ona: “Sen daha bu işin püf noktasını bilmiyorsun, biraz daha emek vermen gerekiyor.” dermiş. Kalfa bir gün dinlememiş ustasını ve açmış dükkânını.

Açmasına açmış ama yeni dükkânında güzel güzel yaptığı testiler, küpler, vazolar, sürahiler onca titizliğe ve emeğe rağmen orasından burasından yarılmaya, yer yer çatlamaya başlamış. Kalfa ne yaptıysa bir türlü bu çatlamaların önüne geçememiş. Nihayet ustasına gidip durumu anlatmış. Usta: “Sana demedim mi evladım, sen bu işin püf noktasını henüz öğrenmedin. Haydi geç bakalım tezgâhın başına da ben de sana püf noktasını göstereyim” demiş.

Eski çırak merdaneyi döndürüp çamura şekil vermeye başladığında usta önünde dönen çanağa arada sırada “PÜF!” diye üfleyerek zamanla testiyi çatlatacak olan bazı küçük hava kabarcıklarını patlatmış.

Bir konunun incelik gereken nazik kısmına da o günden sonra 'PÜF NOKTA’sı denilmeye başlanmış.

Eşekle Tartışma

Ormanda eşekle tilki anlaşmazlığa düşmüşler. Eşek, renk körüymüş ve yediği otun kahverengi olduğunu söylüyormuş. Tilki de ısrarla 'O ot yeşil.' diyormuş. En sonunda kavga etmeye başlamış ve mahkemelik olmuşlar. Eh, ormanda hakim kim?

Aslan. Ormanlar kralı onları dinlemiş ve demiş ki:

- Tilki haklı. O ot yeşildir.

Tilki sevinip eşeğe dönmüş.

- Bak, gördün mü?

Aslan tilkiye demiş ki:

- Hemen sevinme. Cezayı sana verdim.

- Nasıl olur efendim? Hani ben haklıydım?

- Haklısın ama cezayı eşekle tartıştığın için verdim: Bir daha eşekle tartışma.

Yengeç Sepeti Sendromu

 

Kumsalda yürüyen bir adam avlanan balıkçıya rastladığında kova içindeki yakalanmış yengeçleri görür.Kovanın üstü açıktır kapağı yoktur. Bu durum onu şaşırtır çünkü yengeçlerin kaçabileceğini düşünür.Balıkçıya sorduğunda ise "Evet,tek bir yengeç olsaydı kesinlikle kaçardı.Ancak pek çok yengeç varsa,biri kaçmaya çalıştığında diğerleri onu yakalar, kaçamayacağından emin olur geri kalanlar da aynı kaderi yaşarlar."  Yanıtını alır.

Tek yengeç kapaksız kovadan rahatlıkla çıkabilirken sayı arttıkça kaçış imkansizlaşır. Çünkü birbirlerini yukarı itmek yerine aşağı çekerek engellerler. Sonunda kimse kazanamaz. Bu durum yengeç sepeti sendromunun çıkış noktasıdır.

Filipinliler arasında popüler olan bu kavram; ilk olarak aktivist yazar Ninotchka Rosca tarafından kullanılıyor."Ben sahip degilsem sen de olamazsın." ,"Ben başaramıyorsam sen de başaramazsın. "anlayışını ifade eder. Bazi ınsanlar bencilce davranarak hırslarını ön plana alarak başarmanın yolunun başkalarını geride tutmak olduğunu düsünürler.Kendileri ulaşamıyorsa sizin de hayalleriniz , hedefleriniz uzak olmalıdır.

En Büyük Eşkiya: Haramı Kitabına Uyduranlar

Tek oğlu bulunan varlıklı bir çiftçi yaşlanıp yatağa düşer ve oğluna vasiyetini söyler:

- Yatağın altında, içi altın dolu iki tane kese var. Bunlardan biri senin, diğerini de memleketin en büyük eşkıyasını bulup ona vereceksin. Sebebini sorma, vasiyetim böyledir!

Yaşlı adam bir kaç gün sonra ölür. Oğlu, memleketin en büyük eşkıyasını bulmak için ülkeyi dolaşmaya başlar. Fakat nereye gitse, hangi eşkıyayı sorsa, ondan daha da namlısı, kanlısı, belalısı olduğunu öğrenir ve bu şekilde aylarca dolaşır.

Nihayet, ülkenin yol vermez dağlarla çevrili bir kösesinde öyle bir eşkıyanın adını işitmiş ki Allah böylelerinin şerrinden saklasın, köylüler korkularından ismini bile fısıldayarak söylermiş. Hükmettiği dağların yamaçları onun öldürdüğü insanların cesetleriyle doluymuş. 

Bizim delikanlı "yedi dağın eşkiyası"nın namını dinleyince "bundan daha canavarı olamaz'' deyip, eşkıyanın yaşadığı en büyük dağa doğru yola çıkmış.

Kışın ortasında dağa vardığında eşkıyanın adamları "Tek başına bu dağda ne gezersin bre ahmak?" delikanlıyı esir almışlar.  

Delikanlı "ağanıza bir hediye getirdim" deyince onu yedi dağın eşkıyasının karşısına çıkarmışlar.

Eşkıya hakikaten dedikleri kadar varmış. Delikanlı cesaretini toplayıp babasının vasiyetini anlatmış ve koynundan kesenin birini çıkarıp yedi dağın eşkıyasına uzatmış:

"Ağam, bunu size vermezsem babam mezarında rahat yatmaz, lütfen kabul edin."

O namlı eşkıyanın yüzünde babacan bir ifade belirmiş:

"Sevdim seni. Safsın, temizsin, dünyadan haberin yok. Benim namım bu dağları sarmıştır, lakin memlekette benden büyük bir eşkıya daha bulunur. Biz eşkıya da olsak, hak etmediğimiz mala el sürmeyiz. Sen şimdi geldiğin yoldan dön, şehre var. Gidip kadı efendiyi bul. Memleketin en büyük eşkıyası odur. Selamımı söyle, bu keseyi ona ver!.

Sonra adamlarına emretmiş:

"Bu yiğidi, başına bir iş gelmeden düze indirin, şehir yolunda bırakın!"

Delikanlı şehre inmiş kadı efendinin konağına varmış, başından geçenleri anlatmış:

- İşte böyle kadı efendi. Bu keseyi hak eden sizmişsiniz, ben de eğer kabul ederseniz size takdime geldim.

Kadı efendi yerinden fırlamış:

"Vay ahlaksız eşkıya! Hakkımızda neler demiş. Be hey Allah'tan korkmaz kul, sen ne yüzle bana haram para teklif edersin? Şimdi yatırayım mi seni kırbaç altına?"

"Efendim ben de anlatılanlara uydum, ne yapacağımı bilmez haldeyim. Bana acıyın."

Kadı efendi, gözünü uzaklara dikip biraz düşünmüş, sonra kara kaplıyı açıp sakalını sıvazlamış:

- İmdiii..Bir din ve devlet temsilcisinin böyle açıktan para kabul etmesi hem kanun-u âliye, hem de Allah rızasına münasip olmayıp, alan da veren de bu âlemde ve mahşerde suçlu durumuna düşer. Lakiiin, eğer aramızda bir ticari akit tanzim eder ve sen bana bu bir kese altını bir alışveriş neticesinde takdim eyler isen, ben dahi bunu senden bir hizmet karşılığı alır isem, şer'an caiz olup başkaca bir işlem yapılması gerekmez. Yani, kısacası, ben bu altınlar karşılığı sana bir şey satacağım.

- Ne satacaksınız kadı hazretleri?

Kadı efendi, elini uzatıp pencerenin dışını göstermiş:

- Bak bu dışardaki bahçe ve civarındaki cümle arazi bana aittir. Şimdi bak bakalım, ne görüyorsun bu arazinin üzerinde?

- Kar, her yeri bembeyaz kar kaplamış.

- Pek güzeeel.. İşte ben bu arazideki karları sana satacağım, sen de bir kese altın karşılığı aldığını beyan eden bir belge imzalayacaksın, böylece alışveriş tamam olacak.

Altınlardan bir an önce kurtulmak isteyen genç çocuk, 'efendim aklınızla yaşayın' deyip teklifi kabul etmiş, imzalar atılmış. Altın kesesini kadı efendiye teslim eden çocuk, huzur içinde oradan ayrılmış. Memlekete gitmeden önce bir handa geceleyip hem karnını doyurmayı hem de biraz dinlenmeyi düşünmüş.

Handa horul horul uyurken, sabaha karşı kadının emrindeki zaptiyeler kapıyı yumruklamışlar.

- Kalk hele, kadı efendi seni görmek ister, davası varmış.

Genç çocuk, 'ne davası ola ki?' dese de yaka paça kadının huzuruna çıkarmışlar.

Bir de bakmış ki, kadı efendi hiddet içinde. Daha, 'selamın aleyküm' diyemeden kadı efendi bağırmış:

- Be hey utanmaz, arlanmaz, eşkiya kılıklı işgalci. Bre biz seninle dün akşam arazimdeki karları satın aldığına dair mukavele imzalamadık mı?

- İmzaladık kadı efendi, ben de karşılığını size takdim ettim.

- Sus!..Bak bakayım dışarıya, ne var arazimin üzerinde?

- Ne olacak, kar var. Tıpkı dünkü gibi.

- Mel'un, hala konuşuyor! Dün sen bu karları benden satın almadın mı? O halde senin karların ne hakla benim arazimi işgal ederler? Şimdi bu işgal, kanun dairesine ve de hak rızasına uygun mudur? Derhal kaldır o karları benim arazimden, yoksa, vallahi acımam, seni işgalcilikten hapse attırırım!

- Aman efendim, dönümler dolusu karı ben nasıl kaldırayım?

- Onu, arazimi işgal etmeden önce düşünseydin! 

Delikanlı yine yalvarmış:

- Efendim, ocağınıza düştüm, yok mudur bu işin de kitaba uygun bir hal yolu?

Kadı, kara kaplıyı tekrar açmış, bir müddet mırıldanarak okuduktan sonra:

- Vardır!.. İmdiii. Arazi sahibi ve davacı olan ben ile, davalı sıfatı ile sen arasında, arazimi işgal bedeli karşılığında, benim de rızam ile bir kese altın karşılığı işbu karları burada tutmaya iznim olduğunu belirtir bir mukavele imzalarsak, bu husus kanun ve nizama uygun bir şekilde hale kavuşur. Yanii, sen bana öbür kese altını da işgaliye bedeli olarak vereceksin.

Bizim genç çocuk öbür kese altını da vermiş, gereken evrakları imzalamış, konaktan çıkıp temiz havaya kavuştuğunda, dağlara bakıp bağırmış:

- Hey gidi yedi dağın efesi, Sen haklıymışsın. Daha büyük eşkıyalar da varmış. Senin açık açık yaptığın eşkıyalık, bunların kanunla yaptığı eşkıyalığın yanında nedir ki!...

Allah işi  kitabına uyduran, uyduramayan cümle eşkiyadan korusun.